ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΝΔ
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΝΔ
Ομιλία Κωνσταντίνου Καραμανλή
Αποσπάσματα ομιλίας Κωνσταντίνου Καραμανλή στο Πρώτο Πανελλήνιο Συνέδριο της ΝΔ στη Χαλκιδική πριν 35 χρόνια (5-7 Μαϊου 1979)
...γιατί με το Συνέδριο αυτό πραγματοποιείται παλιά και μόνιμη επιθυμία μου: Να οργανωθεί δημοκρατικά το κόμμα...και γιατί δίνει το παράδειγμα για τη δημιουργία πολιτικών Οργανισμών δημοκρατικά συντεταγμένων στη θέση των βραχύβιων προσωπικών κομμάτων...συνδυάζει την υγιή παράδοση με ότι καλύτερο έχει να μας προσφέρει η σύγχρονη σκέψη...προωθεί στη Βαλκανική την ιδέα της πολυμερούς συνεργασίας που θα προαγάγει τα συμφέροντα των λαών της και θα προστατεύσει την ειρήνη της περιοχής...
στο χώρο της Ευρωπαϊκής Κοινότητας η χώρα μας διατηρώντας τα εθνικά της χαρακτηριστικά θα επιτύχει την
οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη, θα κατοχυρώσει τους δημοκρατικούς της θεσμούς και θα ενισχύσει την εθνική της ανεξαρτησία...σε μια δημοκρατία που να συνδυάζει την ελευθερία με την τάξη και την τάξη με την κοινωνική δικαιοσύνη...δεν εκπροσωπεί τα συμφέροντα ορισμένης κοινωνικής τάξεως αλλά εκείνων που την ακολουθούν και προέρχονται από όλες τις τάξεις του Ελληνικού λαού για το σύνολο του οποίου και αγωνίζεται... αδέσμευτη από δογματισμούς και μεσσιανισμούς διατηρεί τη δυνατότητα να προσφεύγει στις προσφερότερες κάθε φορά λύσεις ακόμη και τις πιο ριζοσπαστικές που υπαγορεύονται από τα συμφέροντα του Έθνους...δεν εντάσσεται στο ανεδαφικό και παραπλανητικό σχήμα Δεξιά-Κέντρο-Αριστερά ...οι διαφορές μεταξύ των περισσότερων δημοκρατικών κομμάτων είναι η τεχνητές η ασήμαντες και υπαγορεύονται από την ανάγκη να διατηρήσουν τη παρουσία τους στο πολιτικό στίβο...οι διαφορές όπου υπάρχουν περιορίζονται στην έκταση του κρατικού παρεμβατισμού...η δημοκρατία δεν μπορεί να εδραιωθεί και να λειτουργήσει ομαλά και αποδοτικά χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη...θεωρεί όλους τους Έλληνες ίσους όχι μόνο απέναντι του νόμου αλλά και των ευκαιριών πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών...για να έχει ουσιαστικό περιεχόμενο η δημοκρατία πρέπει κάθε πολίτης να είναι απαλλαγμένος από την αβεβαιότητα για το μέλλον, εξασφαλίζοντας μόνιμη απασχόληση, δίκαιη αμοιβή του μόχθου του και πλήρη ασφάλιση για το μέλλον αυτού και των παιδιών του...όταν ένας λαός δεν μπορεί να πετύχει την κοινωνική δικαιοσύνη στα πλαίσια της δημοκρατίας
κλονίζεται η εμπιστοσύνη του στην ιδέα της δημοκρατίας...προϋπόθεση αναπτύξεως μιας ελεύθερης οικονομίας είναι η συνεχής αύξηση της αγοραστικής δύναμης των μεγάλων λαϊκών στρωμάτων...η οικονομική ελευθερία δεν μπορεί να είναι απεριόριστη. Πρέπει να συνδυάζει το ατομικό με το κοινωνικό συμφέρον. Αυτή ακριβώς την εξισορρόπηση εκφράζει η οικονομική της φιλοσοφία. Η οικονομική ανάπτυξη δεν αποτελεί αυτοσκοπό αλλά προϋπόθεση και μέσο κοινωνικής προόδου....η ευτυχία του ανθρώπου εξαρτάται περισσότερο από τη ποιότητα της ζωής του παρά από το πλούτο που διαθέτει...η ασυδοσία στον ανταγωνισμό κλονίζει τις βάσεις της οικονομικής και κοινωνικής ζωής...το κράτος οφείλει να παρεμβαίνει και να εξισορροπεί τις κοινωνικές και οικονομικές αντιθέσεις και να περιορίζει τις ανισότητες...η ένταξη μας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα προσφέρει στους νέους μεγάλες δυνατότητες για την προσωπική τους προκοπή...και με τα κριτήρια αυτά θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σαν ριζοσπαστικός φιλελευθερισμός που ευρίσκεται μεταξύ του παραδοσιακού φιλελευθερισμού και του δημοκρατικού σοσιαλισμού....
Ιδεολογική Περιπλάνηση
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής που γύρισε από το Παρίσι ήταν διαφορετικός από αυτόν που έφυγε. Αυτός που έφυγε ήταν πιο δεξιός. Επήλθε κάποια φώτιση στο Παρίσι; Αναγκάστηκε να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες της Ελλάδας; Μπορεί και τα δύο. Αμέσως μετά τις εκλογές του 1977 ξεκίνησε η διεύρυνση. Η διεύρυνση είχε κεντρικά πρόσωπα το Κωνσταντίνο Μητσοτάκη του κόμματος των Νεοφιλελεύθερων και τον Αθανάσιο Κανελλόπουλο της ΕΔΗΚ. Ένα μεγάλο τμήμα από το χώρο του κέντρου προσχώρησε στη ΝΔ. Αυτό προκάλεσε περαιτέρω στροφή προς το κέντρο. Η νέα ιδεολογική τοποθέτηση αποτυπώθηκε στο Πρώτο Συνέδριο της ΝΔ, τον Απρίλιο του 1979.
Τον Μάιο του 1980 αναλαμβάνει τη προεδρία ο Γεώργιος Ράλλης. Ήταν βραχύβια. Διήρκεσε 1,5 χρόνο, μέχρι το Δεκέμβριο του 1981, δύο μήνες μετά τις εκλογές του ιδίου έτους. Το πολιτικό του στίγμα ήταν μάλλον προς το κέντρο. Στη συνέχεια αναλαμβάνει την ηγεσία ο Ευάγγελος Αβέρωφ. Επί προεδρίας του έγινε στροφή προς τα δεξιά. Ο Αβέρωφ είχε πολλά καλά αλλά ήταν δεξιός. Ήταν φιλόπατρις, ηθικός και με προσφορά προς τον συνάνθρωπο του. Ο Αντώνης Σαμαράς είναι πολιτικό τέκνο του Αβέρωφ. Πολλοί κεντρογενείς αντέδρασαν στη δεξιά στροφή και ξεκίνησε η αντιδιεύρυνση δηλαδή αποχωρήσεις όσων είχαν προχωρήσει λίγα χρόνια πριν. Ο Αβέρωφ κατόρθωσε να συγκρατήσει τους περισσότερους με διάφορους τρόπους αλλά οι γκρίνιες και οι συγκρούσεις δεν σταμάτησαν. Πάντως το κόμμα βρέθηκε πιο δεξιά από εκεί που το είχε τοποθετήσει ο Καραμανλής το 1979.
Ο Αβέρωβ έμεινε στην αρχηγία 3 χρόνια και παραιτήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1984, τρεις μήνες μετά τις ευρωεκλογές. Τα ηνία του κόμματος, αναλαμβάνει ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Ο Μητσοτάκης είχε ιδρύσει το κόμμα των Νεοφιλελεύθερων για να πάρει μέρος στις εκλογές του 1977. Κατά δήλωση του ήταν ανασύσταση του Βενιζελικού κόμματος, προσαρμοσμένου στις ανάγκες τις εποχής. Έτσι η ονομασία του κόμματος προέρχεται από την ονομασία του κόμματος του Βενιζέλου.
Εδώ θα σταθώ λίγο γιατί χρειάζονται πραγματικά επεξηγήσεις σε διάφορους όρους. Επικρατεί πλήρης σύγχυση και είναι ένας λόγος της ιδεολογικής περιπλάνησης της ΝΔ. Στον όρο νεοφιλελευθερισμό έχουν αποδοθεί διάφορες έννοιες. Έχει χρησιμοποιηθεί στα οικονομικά, τη πολιτική, την κοινωνιολογία κλπ. Στη δεκαετία του ‘30 χρησιμοποιήθηκε για να εκφράσει ένα οικονομικό δόγμα ανάμεσα στο κλασσικό οικονομικό φιλελευθερισμό και τον σοσιαλισμό. Στις δεκαετίες του ’70 και του ’80 χρησιμοποιήθηκε για να εκφράσει τον ακραίο οικονομικό φιλελευθερισμό. Οι πολιτικές της Θάτσερ και του Ρέγκαν είναι παραδείγματα του.
Τυγχάνει την ίδια εποχή που ο Μητσοτάκης ιδρύει το κόμμα των Νεοφιλελεύθερων, ο νεοφιλελευθερισμός να αναδεικνύεται σε ΗΠΑ και Βρετανία ως σημαντικό οικονομικό δόγμα. Εάν ο Μητσοτάκης είχε στο μυαλό του και τον οικονομικό νεοφιλελελευθερισμό, μόνο αυτός το ξέρει. Όπως και να έχει, είτε η συνωνυμία προέκυψε τυχαία είτε εσκεμμένα, οι οικονομικές του αντιλήψεις δεν απέχουν πολύ από τον νεοφιλελευθερισμό. Ο Μητσοτάκης εξέφραζε μια ιδιότυπη ιδεολογία. Είχε προοδευτικές απόψεις στα περισσότερα θέματα, σε ζητήματα οικονομίας όμως οι απόψεις του ήταν κοντά στο νεοφιλελευθερισμό. Η Θάτσερ και ο Ρέγκαν είχαν συντηρητικές η δεξιές απόψεις σε όλα τα ζητήματα και νεοφιλελεύθερες απόψεις στα οικονομικά.
Εξηγείται από τις διαφορετικές ερμηνείες του όρου liberal σε ΗΠΑ και Ευρώπη. Οι liberals ( φιλελεύθεροι ) των ΗΠΑ βρίσκονται στο Δημοκρατικό κόμμα και έχουν Κεϋνσιανές οικονομικές απόψεις. Οι οικονομικός νεοφιλελευθερισμός συνυπάρχει με συντηρητικές, δεξιές απόψεις και εμφανίζεται από ένα τμήμα του Ρεπουμπλικανικού κόμματος. Οι liberals της Ευρώπης συμφωνούν σε οικονομικά ζητήματα με ένα ακραίο τμήμα του Ρεπουμπλικανικού κόμματος ενώ σε όλα τα άλλα με τους Δημοκράτες. Στις ΗΠΑ δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο.
Ο ιδιότυπος αυτός συνδυασμός έχει υιοθετηθεί από τα περισσότερα φιλελεύθερα κόμματα της Ευρώπης και το ALDE (Alliance of Liberals and Democrats for Europe) που όπως η ονομασία λέει είναι συνασπισμός Φιλελεύθερων και Δημοκρατών. Οι Δημοκράτες έχουν πιο κεντρώες απόψεις σε οικονομικά ζητήματα και είναι πιο κοντά στο Δημοκρατικό κόμμα της Αμερικής. Οι Φιλελεύθεροι, ενώ παλαιότερα εξέφραζαν πιο κεντρώες απόψεις και σε οικονομικά ζητήματα, έκαναν στροφή και έχουν πλέον πιο δεξιές απόψεις από ότι τα λαϊκά κόμματα. Ιδεολογική περιπλάνηση δεν έχει μόνο η ΝΔ αλλά και πολλά ευρωπαϊκά κόμματα. Στο ALDE έχει επικρατήσει η οικονομική θεώρηση των Φιλελεύθερων καθώς είναι πλειοψηφία. Εκτός από τους Μητσοτακικούς, ανάλογες απόψεις στην Ελλάδα έχουν ο Μάνος, ο Ανδριανόπουλος, η Δράση, η Δημιουργία Ξανά κλπ.
Η ιδιότυπη πολιτική άποψη εκφράστηκε από το κόμμα της ΝΔ επί της προεδρίας του Μητσοτάκη. Να κάνω μια παρένθεση και να εξηγήσω ότι το Μητσοτακικό δόγμα δεν είναι τόσο καθαρό όσο του Μάνου, του Ανδριανόπουλου, της Δράσης, της Δημιουργίας Ξανά. Ο λόγος είναι ότι στη ΝΔ υπάρχουν και άλλες τάσεις και πρέπει να συγκεραστούν. Σε κάθε περίπτωση ο ευρωπαϊκός φιλελευθερισμός είναι το βασικό πολιτικό δόγμα των Μητσοτακικών. Πολιτικά τέκνα του Μητσοτάκη είναι τα βιολογικά του παιδιά, η Ντόρα και ο Κυριάκος.
Η προεδρία Μητσοτάκη διαρκεί 9 χρόνια και λήγει τον Οκτώβριο του 1993 οπότε και αναλαμβάνει ο Μιτλιάδης Έβερτ. Η ηγεσία του μάλλον από δεξιά στροφή μπορεί να χαρακτηριστεί. Μετά από 3,5 χρόνια, τον Μάρτιο του 1997 αναλαμβάνει ο Κώστας Καραμανλής.
Θεωρείται πολιτικό τέκνο του θείου του και συνεχιστής της Καραμανλικής πολιτικής παράδοσης. Επιχείρησε μια επιστροφή στη πολιτική τοποθέτηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή του 1979. Κατά την άποψη μου δεν έφτασε ούτε μέχρι τη μέση. Ο Καραμανλής έμεινε 12,5 χρόνια στο τιμόνι της ΝΔ. Τον Νοέμβριο του 2009 αναλαμβάνει ο Αντώνης Σαμαράς. Είναι πολιτικό τέκνο του Ευάγγελου Αβέρωφ και έκανε στροφή προς τα δεξιά όπως αναμενόταν. Υπήρχαν βέβαια περιορισμοί λόγω Μνημονίων και συγκυβέρνησης.
Στις 20 Ιανουαρίου, εάν βγει ο Μεϊμαράκης θα έχουμε στροφή προς το κέντρο ενώ εάν βγει ο Μητσοτάκης προς τον ευρωπαϊκό φιλελευθερισμό που ως χαρακτηριστικό έχει τον οικονομικό νεοφιλελευθερισμό. Η αέναη περιπλάνηση θα συνεχιστεί όσο συνυπάρχουν στο κόμμα ετερόκλητες πολιτικές ιδεολογίες. Η αριστερά έχει σπάσει σε πολλά κομμάτια. Παρ' όλα αυτά το ΠΑΣΟΚ βασίλευε για 20 χρόνια και σήμερα κυβέρνηση είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Το να προσπαθείς να συμπιέσεις όλους σε ένα κόμμα δεν είναι πάντοτε η καλύτερη πολιτική. Κανείς δεν είναι ποτέ ευχαριστημένος. Από εδώ και πέρα θα έχουμε κυβερνήσεις συνεργασίας. Είναι καλύτερα η ΝΔ να χωριστεί σε δύο η περισσότερα τμήματα ώστε να μπορέσουν να εκφράσουν πιο καθαρό πολιτικό στίγμα και να ικανοποιήσουν καλύτερα τους ψηφοφόρους. Θα σταματήσει και το ατέλειωτο πήγαινε – έλα.
Σημείωση: Στη Νέα Αρχή έχουμε ανθρώπους που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη ΝΔ κατά τη διεύρυνση και τα επόμενα 10-20 χρόνια δηλαδή τις δεκαετίες '80 και '90. Λόγω ηλικίας, η συμμετοχή τους είναι αποκλειστικά σε συμβουλευτικό επίπεδο. Υπήρξε για αυτούς μια εποχή που ήταν ακμαίοι, πολιτικά δραστήριοι και πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής. Με ευχαρίστηση την αναπολούν και είναι από τα αγαπημένα τους θέματα συζήτησης. Γνωρίζουν πολύ καλά από μέσα όσα διαδραματίστηκαν και έχουν πληροφόρηση περισσότερη και καλύτερη από αυτή που δόθηκε μέσω των ΜΜΕ. Όποιος ενδιαφέρεται να μάθει περισσότερα για την περίοδο εκείνη, μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μας.
Οικογένεια Μητσοτάκη
Η αποστασία του Μητσοτάκη ήταν η μεγαλύτερη. Τον Ιούλιο του 1965, έριξε τη κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου που είχε κερδίσει με τα ένα από τα ψηλότερα ποσοστά στην ιστορία των ελληνικών εκλογών, με 52,72 %. Ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν αγέννητος στην αποστασία. Γεννήθηκε το 1968 και ο πατέρας του ήταν τότε 50 χρονών. Εκείνη την εποχή, τα 50 ήταν ηλικία για κάποιον να γίνει παππούς. Φεύγω για λίγο εκτός θέματος. Μήπως είναι τελικά παππούς του; Κυκλοφορούσε και ακόμη κυκλοφορεί η φήμη ότι ο Κυριάκος είναι νόθος γιος της Ντόρας και του Τέρη Χρυσού. Η Ντόρα τότε ήταν 15 χρονών. Πάντως η ομοιότητα του Κυριάκου με το Τέρη Χρυσό είναι εκπληκτική.
Έκανα μια παρένθεση εκτός θέματος αλλά τώρα επανέρχομαι. Ο πατέρας (η παππούς) του είναι ο μεγάλος πολιτικός μέντορας του. Σίγουρα είναι διαφορετικά πρόσωπα ο Κωνσταντίνος και ο Κυριάκος. Όμως ο Κυριάκος συνεχίζει τη πολιτική παράδοση του Κωνσταντίνου από όλες τις απόψεις. Έτσι συνεχίζει την παράδοση της αποστασίας.
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ξεκίνησε την καριέρα του το 1946 με το κόμμα των Φιλελεύθερων. Καταγόταν από μεγάλο πολιτικό τζάκι. Ο πατέρας του ήταν βουλευτής. Ο παππούς του ήταν ιδρυτής του Κόμματος των Ξυπόλητων και σύζυγος της αδελφής του Βενιζέλου. Ο Βενιζέλος ανέλαβε το Κόμμα των Ξυπολήτων και το μετονόμασε σε Κόμμα των Φιλελεύθερων. Οι Μητσοτάκηδες από ξυπόλητοι έγιναν κροίσοι!
Η Ντόρα ήδη έκανε την αποστασία με τη Δημοκρατική Συμμαχία. Ο Κυριάκος ήταν έτοιμος σε περίπτωση που δεν κέρδιζε. Βγήκε όμως αρχηγός και έτσι η αποστασία προς το παρόν αναβάλλεται. Οι Καραμανλήδες και οι Παπανδρέου λανθασμένα θεωρούνται τα μεγαλύτερα πολιτικά τζάκια της χώρας. Το μεγαλύτερο πολιτικό τζάκι είναι οι Μητσοτάκηδες. Στη σημερινή εποχή έχουμε 3+1 Μητσοτάκηδες που ασχολούνται ενεργά με την πολιτική. Είναι η Ντόρα, ο Κυριάκος και ο γιός της Ντόρας. Το +1 είναι η κόρη της Ντόρας που ασχολείται με το επικοινωνιακό κομμάτι της πολιτικής.
Ο παππούς του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη ήταν ο δημοσιογράφος Κωστής Μητσοτάκης. Ίδρυσε το Κόμμα των Ξυπόλητων και εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Χανίων το 1878. Ήταν στενός φίλος του Βενιζέλου και είχε παντρευτεί την αδελφή του Κατίγκω. Αυτός ήταν που προώθησε το Βενιζέλο στη πολιτική και του παρέδωσε το κόμμα του που ο Βενιζέλος το μετονόμασε σε Κόμμα Φιλελεύθερων. Ο γιός του Αριστομένης Μητσοτάκης εξελέγη πολλές φορές βουλευτής και διετέλεσε υπουργός Εθνικής Οικονομίας στη κυβέρνηση Παπαναστασίου. Ο άλλος του γιός Κυριάκος, πατέρας του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, εξελέγη επίσης πολλές φορές βουλευτής Χανίων.
Από τη πλευρά της μητέρας του, παππούς του (Κωνσταντίνου Μητσοτάκη) ήταν ο Χαράλαμπος Πλουμιδάκης. Η μητέρα του Ελευθέριου Βενιζέλου και της Κατίγκως Μητσοτάκη - Βενιζέλου ήταν το γένος Πλουμιδάκη. Ο Χαράλαμπος Πλουμιδάκης ήταν δήμαρχος Χανίων, βουλευτής της Κρητικής Βουλής και μετά την ένωση με την Ελλάδα βουλευτής Χανίων.
Θείος του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη ήταν ο γιoς του Ελευθέριου Βενιζέλου, Σοφοκλής. Υπήρξε βουλευτής και πρωθυπουργός για τρία μικρά διαστήματα. Το Φεβρουάριο του 1951, σε μια από τις κυβερνήσεις του, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ανέλαβε τη θέση του υφυπουργού Οικονομικών, σε ηλικία μόλις 32 ετών. Το 1958, ο Σοφοκλής Βενιζέλος ίδρυσε μαζί με Γεώργιο Παπανδρέου την Ένωση Κέντρου. Ο Μητσοτάκης υπήρξε ιδρυτικό μέλος και έδωσε αγώνα για να ανατεθεί η αρχηγία στο Παπανδρέου. Μέσα στο κόμμα, ο Μητσοτάκης ανέπτυξε εχθρικές σχέσεις με τους Ανδρεϊκούς, τους οπαδούς του Ανδρέα Παπανδρέου. Κρατάει αιώνια αυτή η κολώνια!
Τον Οκτώβριο του 1961, η ΕΡΕ του Καραμανλή κέρδισε για τρίτη συνεχή φορά. Ο Γεώργιος Παπανδρέου κατηγόρησε το Καραμανλή για βία και νοθεία και αρνήθηκε να αναγνωρίσει το αποτέλεσμα των εκλογών. Ισχυρίστηκε ότι την ημέρα των εκλογών υπήρξε τρομοκρατία σε βάρος ψηφοφόρων της αριστεράς και το κέντρου και ότι ψήφισαν άνθρωποι ανύπαρκτοι, πεθανένοι και δηλώθηκαν διευθύνσεις ακατοίκητων σπιτιών. Έτσι κηρύχθηκε ο Ανένδοτος Αγώνας που σα σκοπό είχε τη διασφάλιση της Δημοκρατίας. Κύρια χαρακτηριστικά του ήταν η συγκρουσιακή πολιτική με "δυνάμεις του κατεστημένου", όπως αναφέρονταν το Παλάτι, η Δεξιά, οικονομικοί παράγοντες κλπ. Ο Μητσοτάκης είχε σημαντικό ρόλο στον Ανένδοτο Αγώνα. Βρε πως αλλάζουν οι καιροί! Οι Μητσοτάκηδες, από πολέμιοι των δυνάμεων του κατεστημένου, έγιναν σύμμαχοι και βασικοί εκπρόσωποι.
Το 1963, η Ένωση Κέντρου κέρδισε τις εκλογές με 53%. Στις 15 Ιουλίου 1965, έγινε η Αποστασία στην οποία είχε πρωταγωνιστικό ρόλο ο Μητσοτάκης. Κατά τη διάρκεια της επταετίας πήγε μέσω Τουρκίας στο Παρίσι όπου συνεργαστηκε στενά με το Κωνσταντίνο Καραμανλή. Είχε ήδη προτείνει τη λύση Καραμανλή από το 1968 ενώ βρισκόταν στην Ελλάδα. Ο Καραμανλής δεν τον συμπεριέλαβε στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας το 1974. Στις εκλογές του ίδιου χρόνου δεν εξελέγη ως ανεξάρτητος στο νομό Χανίων. Ίδρυσε το κόμμα των Νεοφιλελεύθερων που το 1977 πήρε μόλις 1% αλλά εξέλεξε δύο βουλευτές. Ο ένας ήταν ο ίδιος και ο άλλος ο Παύλος Βαρδινογιάννης, της γνωστής οικογενείας. Η αδελφή του Παύλου, Ελένη, ήταν γυναίκα του Γιάννη Κεφαλογιάννη, πατέρα της Όλγας Κεφαλογιάννη. Το 1978, ο Μητσοτάκης προσχώρησε στη Νέα Δημοκρατία και ανέλαβε το υπουργείο Συντονισμού.
Παρωδία Καραμανλισμού
Γίνεται λόγος σε πρόσφατα άρθρα σας περί καραμανλισμού, παλαιοκαραμανλισμού και νεοκαραμανλισμού. Κατά την άποψη μου, η σημερινή ΝΔ πρεσβεύει τα αντίθετα από τον Καραμανλισμό. Ουσιαστικά είναι η επιτομή του αντικαραμανλισμού. Κατ’ αρχάς δεν έχει καμία απολύτως σχέση με το ριζοσπαστικό φιλελευθερισμό γιατί είναι ένα κόμμα του συντηρητικού φιλελευθερισμού. Το κυριότερο είναι ότι δεν έχει και καμία σχέση με τις αξίες και τους συμβολισμούς του καραμανλισμού.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν γιος πρωθυπουργού. Μεγάλωσε σε αριστοκρατικές περιοχές της Αθήνας. Ο πατέρας του Καραμανλή ήταν δάσκαλος, αγρότης και καπνέμπορος που πολέμησε στο Μακεδονικό Αγώνα. Η γενέτειρα του Πρώτη, είναι χωριό (ούτε καν κωμόπολη) του ακριτικού νομού Σερρών. Κατά την γέννηση του Καραμανλή ήταν τουρκοκρατούμενη.
Δεν ξέρω εκείνα τα χρόνια πια ήταν η οικονομική θέση των δασκάλων. Ένας δάσκαλος, σίγουρα δεν ήταν πλούσιος αλλά ίσως όχι και φτωχός. Πιθανολογώ ότι ήταν μικρομεσαίος η μεσαίος εκείνης της εποχής. Ο καραμανλισμός συμβολίζει τη δυνατότητα ενός ανθρώπου να ξεκινήσει από χαμηλά και να φτάσει πολύ ψηλά. Αυτή πρέπει να είναι βασική αξία της κεντροδεξιάς.
Στη σημερινή ΝΔ συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Βασιλεύουν τα τζάκια και η οικογενειοκρατία. Δεν έχω αντίρρηση κάποιοι γόνοι πολιτικών να γίνονται πολιτικοί. Μέσα στη ΝΔ είναι ΟΛΟΙ γόνοι πολιτικών. Όλοι είναι από τζάκια. Εάν δεν είσαι από τζάκι δεν έχεις καμία πιθανότητα να φτάσεις ψηλά. Ο Καραμανλής είχε την ευκαιρία να γίνει πρωθυπουργός επειδή δεν υπήρχε τόση έντονη οικογενειοκρατία στα κόμματα που πολιτεύτηκε. Εάν σήμερα, ένας αντίστοιχος Καραμανλής ήθελε να πολιτευτεί στη ΝΔ δεν θα είχε ελπίδες όχι να γίνει πρωθυπουργός αλλά ούτε και βουλευτής.
Μπορεί κάποιοι να διαφωνούσαν μαζί του ιδεολογικά, να μην τον συμπαθούσαν, να τον θεωρούσαν παλιάνθρωπο. Ελάχιστοι όμως τον χαρακτηρίζουν ανάξιο και αυτοί κάνουν μεγάλο λάθος. Η αναξιοκρατία είναι ευρύτερη έννοια της οικογενειοκρατίας. Η οικογενειοκρατία δημιουργεί αναξιοκρατία αλλά η αναξιοκρατία μπορεί να δημιουργείται και από άλλες αιτίες . Ο ανάξιος μπορεί να αναδειχθεί λόγω οικογενειακής καταγωγής αλλά και με άλλους τρόπους. Ο Καραμανλής αναδείχθηκε επειδή το άξιζε και συμβολίζει την αξιοκρατία.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου τελείωσε το Κολέγιο. Ο Καραμανλής πήγε στα δημόσια σχολεία της Πρώτης, της Νέας Ζίχνης και των Σερρών. Μόνο τα δύο τελευταία χρόνια ήρθε στην Αθήνα και αποφοίτησε από το 8ο Γυμνάσιο της Κυψέλης. Η ΝΔ, ειδικά επί Σαμαρά, κατάντησε παράρτημα του Κολεγίου: Σαμαράς, Μητσοτάκης, Βαρβιτσιώτης, Κεφαλογιάννη, Δένδιας, Βορίδης, Κύρτσος, Δούκας, Καραχάλιος, Λαζαρίδης, Μουρούτης κλπ.
Μετά τη Νομική, ο Καραμανλής επέστρεψε στην επαρχιακή πόλη των Σερρών όπου άσκησε δικηγορία για αρκετά χρόνια. Εργάστηκε ως δικηγόρος από το 1930 έως το 1941, με μια διακοπή ενός περίπου χρόνου που είχε εκλεγεί βουλευτής. Οι περισσότεροι πολιτικοί της ΝΔ έχουν εργαστεί από ελάχιστα έως καθόλου.
Ένα άλλο στοιχείο του Καραμανλή ήταν ο λιτός βίος. Δεν είχε ακουστεί κάτι για διαφθορά και δεν έκανε μεγάλη περιουσία. Μερικοί Νεοδημοκράτες πολιτικοί δίνουν έντεχνα την εικόνα του λιτού βίου, οι περισσότεροι όμως όχι. Όλοι σχεδόν οι πολιτικοί της ΝΔ έχουν αμύθητες περιουσίες αγνώστου προέλευσης. Για τις μετά Καραμανλή κυβερνήσεις της ΝΔ πολλά ακούστηκαν για σκάνδαλα. Το ότι τίποτα δεν αποδείχθηκε δεν σημαίνει ότι δεν συνέβησαν. Απλά το πολιτικό σύστημα ξέρει να καλύπτει τις βρωμιές του.
Βλέπω μια τεράστια εμμονή με το Κώστα Καραμανλή από ΜΜΕ, πολιτικούς και πολίτες. Έχω μεγάλο σεβασμό για το βαρύ όνομα που κουβαλάει. Μπορεί να είναι ικανός και έντιμος. Δεν το ξέρω. Δεν συμβολίζει όμως ότι συμβόλιζε ο θείος του και δεν φταίει και ο ίδιος για αυτό. Γεννήθηκε πλούσιος, πήγε στα καλύτερα σχολεία και αναδείχθηκε με τη βοήθεια του ονόματος του.
Πέρα από αυτά ήταν ο μακροβιότερος πρόεδρος της ΝΔ καθώς έμεινε 12,5 χρόνια. Ο Μητσοτάκης έμεινε 9 και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής 6 χρόνια στην ηγεσία του κόμματος. Επίσης ήταν ο μακροβιότερος πρωθυπουργός της ΝΔ μαζί με το θείο του. Και οι δύο έμειναν περίπου 6 χρόνια, με τον Κωνσταντίνο λίγο περισσότερο.
Είναι άλλο ο καραμανλισμός και άλλο ο Καραμανλής. Καραμανλισμό ας έχουμε για 200 χρόνια. Τα πρόσωπα όμως πρέπει να εναλλάσσονται και δεν μπορεί να είναι ο καραμανλισμός ιδιοκτησία της οικογένειας Καραμανλή. Επίσης ο καραμανλισμός χρειάζεται προσαρμογή στις σημερινές συνθήκες.
Ο ηγέτης πρέπει να φροντίζει να έχει διάδοχο η καλύτερα διαδόχους δηλαδή περισσότερες της μίας εναλλακτικές. Ο Κώστας Καραμανλής δεν προετοίμασε διαδόχους στην εκπροσώπηση του καραμανλισμού. Μπορεί να ήταν αμέλεια, να μην υπήρχαν οι κατάλληλοι άνθρωποι η να ήθελε να ειναι μόνο αυτός και κανένας άλλος. Μόνο η αμέλεια έχει κάποια δικαιολογητικά.
Εάν δεν υπήρχαν κατάλληλοι άνθρωποι, δείχνει την κατάντια και το πολύ χαμηλό επίπεδο της ΝΔ. Εάν ο Καραμανλής επίτηδες δεν προώθησε διαδόχους για να είναι μόνο αυτός, τότε δείχνει ένα πολύ κακό πραγματικό χαρακτήρα πίσω από την καλοκάγαθη εικόνα που έχει καλλιεργηθεί. Εάν υπάρχει διάδοχος και λέγεται Κώστας Καραμανλής ο νεώτερος, είναι πολύ θλιβερό.
Τώρα περιμένουν και τον Κώστα Μπακογιάννη. Η κατάσταση στη ΝΔ έχει καταντήσει αηδία. Από Καραμανλή σε Μητσοτάκη, από Μητσοτάκη σε Καραμανλή, από Καραμανλή σε Μητσοτάκη, από Μητσοτάκη σε Καραμανλή και από Καραμανλή σε Μητσοτάκη πάει το κόμμα.
Κολεγιόπαιδα, πλουσιόπαιδα, βουτυρόπαιδα, τζάκια, άεργοι, ανάξιοι, διεφθαρμένοι... Καμία σχέση με τον καραμανλισμό. Υπάρχουν λέξεις για αυτό το φαινόμενο: σήψη καιπαρακμή! Από το 1980 που έφυγε ο Καραμανλής για την Προεδρία, το κόμμα της ΝΔ βρίσκεται σε μία διαρκή κάθοδο. Η κατάσταση είναι για γέλια και για κλάματα μαζί. Η ΝΔ είναι μιαπαρωδία καραμανλισμού. Όλη η Ελλάδα το βλέπει εκτός από τους ίδιους.
Σωστά γράφετε ότι το κόμμα της ΝΔ βουλιάζει. Έτσι είναι το σωστό και αυτό πρέπει να γίνει για το καλό της χώρας. Από όσα περιγράφετε, πέρα από την ιδεολογική τοποθέτηση, εσείς έχετε πολύ μεγαλύτερη σχέση με τον καραμανλισμό από ότι η ΝΔ. Όπως ο Καραμανλής, είσαστε άνθρωποι της μεσαίας τάξης με πολλά ένσημα από εργασία. Για την ικανότητα σας δεν μπορώ να ξέρω. Εάν όμως είσαστε άξιοι, ακόμη και στην Ελλάδα, τη χώρα της αναξιοκρατίας, θα αναδειχθείτε. Είναι απλά πιο δύσκολο και θέλει περισσότερο χρόνο. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να γίνει μέσα στη ΝΔ. Σας προτείνω να αφήσετε παλαιοκαραμανλικούς, μητσοτακικούς και σαμαρικούς να σκοτωθούν μεταξύ τους. Εάν εσείς πραγματικά πρεσβεύετε αρκετές από τις αξίες του καραμανλισμού, τότε αργά η γρήγορα ο κόσμος της κεντροδεξιάς θα σας εμπιστευθεί και θα σας προτιμήσει. Λίγη υπομονή θέλει!