Επιστροφή Johnson;

H Truss έμεινε μόνο σαράντα τέσσερις μέρες στην πρωθυπουργία της Βρετανίας. Μετά την δήλωση κάποιων πιθανών φαβορί πως δεν θα συμμετέχουν στη κούρσα διαδοχής, έμειναν τρεις επικρατέστεροι, κατά σειρά προγνωστικών Sunak, Mordaunt, Wallace. Ο τρίτος ήταν ακατάλληλος για ένα και μόνο λόγο. Ήταν υποστηρικτής του Bremain.

Οι Βρετανοί ψηφοφόροι έδωσαν σαφείς οδηγίες στους πολιτικούς τους και στο δημοψήφισμα του 2016 και στις εκλογές του 2019 για Brexit. Οι Συντηρητικοί πέτυχαν το 2019 μια από τις μεγαλύτερες νίκες τους μεταπολεμικά, βασιζόμενοι σε ένα πρόγραμμα του Johnson όπου είχε βασικό στοιχείο το Brexit. Όποιος και να αναλάμβανε θα έπρεπε σε γενικές γραμμές να εφαρμόσει αυτό το πρόγραμμα.

Ένας Bremainer όπως ο Wallace θα ήταν ακατάλληλος. Η Truss ήταν επίσης Bremainer και αυτό ήταν ένα αρνητικό στοιχείο αλλά υποτίθεται πως από το δημοψήφισμα «το γύρισε» σε ένθερμη υποστηρίκτρια του Brexit. Ο Wallace τελικά αποσύρθηκε από την κούρσα διαδοχής ενώ εν τω μεταξύ είχε εμφανιστεί η πιθανότητα να είναι υποψήφιος πάλι ο Johnson, αυτός που αντικαταστάθηκε από την Truss.  

Από την στιγμή που εμφανίστηκε η περίπτωση Johnson, ώρα με την ώρα ανεβαίνουν τα προγνωστικά για την επικράτηση του. Από εκεί που κινούταν αρχικά κάτω από 10%, είχαν φθάσει το μεσημέρι της Παρασκευής 21^ης Οκτωβρίου 2022, γύρω στις 3μμ το 50% ενώ της Mordaunt πλησιάζουν προς το 0%. Φαίνεται να έχουν μείνει δύο, ο Sunak και ο Johnson που ισοψηφούν με 50 – 50 στα προγνωστικά.

Δεν θα έπρεπε να ισοψηφούν και όσο περνάει η ώρα πιθανώς οι πιθανότητες του Johnson να μεγαλώνουν. Αυτό το συμπέρασμα βγαίνει από την ανακοίνωση της διαδικασίας. Σε περίπτωση δύο υποψηφίων, θα κάνουν μια ενδεικτική ψηφοφορία οι βουλευτές των Συντηρητικών αλλά την τελική απόφαση θα την πάρουν τα μέλη του Συντηρητικού κόμματος με ηλεκτρονική ψηφοφορία.

Εκεί δηλαδή στην βάση, ο Johnson έχει πολύ μεγάλο προβάδισμα έναντι του Sunak. Δυσκολία μπορεί να έχει με την κοινοβουλευτική ομάδα αλλά έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, θα καταφέρει να συγκεντρώσει τις εκατό υπογραφές που είναι απαιτούμενο ώστε κάποιος να είναι υποψήφιος. Για την Μordaunt, έτσι όπως προχωράει το θέμα, θα είναι άνευ σημασίας να συγκεντρώσει τις υπογραφές.

Επίσης οι βουλευτές θα προτιμήσουν να στηρίξουν κάποιον με καλές πιθανότητες να κερδίσει παρά μία με σχεδόν μηδενικές πιθανότητες. O Wallace δήλωσε πως κλίνει περισσότερο υπέρ του Johnson. Δεν θα είναι αρκετά περίεργο να αναλάβει πάλι ο Τζόνσον; Ναι θα είναι αρκετά περίεργο όμως αυτή την στιγμή φαίνεται το πιο πιθανό και ίσως να είναι η μόνη λύση.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως λίαν προσφάτως, η βάση του κόμματος έκρινε τον Sunak χειρότερο από την Truss, δίνοντας της μεγάλη διαφορά στις εσωκομματικές εκλογές. Δηλαδή αν εκλεγεί τελικά ο Sunak, θα αντικατασταθεί η Truss με έναν πολύ χειρότερο, όπως τουλάχιστον το αντιλαμβάνεται η βάση το κόμματος. Δεν έχει περάσει τόσος πολύ καιρός.

Στις 5 Σεπτεμβρίου 2022 ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα και ανέλαβε καθήκοντα τις επόμενες μέρες. Οι εκλογές γίνονται στην Βρετανία κάθε πέντε χρόνια και οι επόμενες είναι προγραμματισμένες για τον Ιανουάριο του 2025. Μένουν δηλαδή δύο χρόνια και δύο – τρεις μήνες. Αν αντέξει μέχρι εκεί η κυβέρνηση των Συντηρητικών, έχει ελπίδες να φτιάξουν τα πράγματα για αυτούς.

Επί Johnson, η διαφορά στις δημοσκοπήσεις με τους Εργατικούς είχε φθάσει στις 10 μονάδες και αυτός ήταν ένας από τους λόγους που κάποιοι επιχείρησαν να τον απομακρύνουν. Υπήρξαν κάτι σκάνδαλα αλλά ήταν πταίσματα. Δεν ήταν λόγοι να οδηγήσουν έναν πρωθυπουργό που εξελέγη μάλιστα με μεγάλη πλειοψηφία, σε παραίτηση. Από τότε που ανέλαβε η Truss, η διαφορά ξεπέρασε τις 30 μονάδες.

Ο Johnson είχε και αρνητικές συγκυρίες εναντίον του, την πανδημία και την κρίση λόγω των εχθροπραξιών στην Ουκρανία. Η πανδημία φαίνεται να έχει ξεπεραστεί. Αν βρεθεί κάποια λύση στην οικονομική και ενεργειακή κρίση, ίσως μπορέσει να κλείσει αυτή η διαφορά και να έχουν οι Συντηρητικοί ακόμα και πιθανότητες για νίκη στις επόμενες εκλογές. Αν πάραυτα χάσουν τις επόμενες εκλογές, η προσπάθεια θα είναι να μην πάθουν πανωλεθρία και να είναι μια αξιοπρεπής ήττα.

Από τις δημοσκοπήσεις συμπεραίνουμε πως αν προκηρύσσονταν εκλογές σύντομα, θα είχαν ταπεινωτική ήττα. Οι Συντηρητικοί κυβερνούν από τον Μάιο του 2010. Αν φθάσουν μέχρι ή κοντά στον Ιανουάριο του 2025 θα έχουν δεκατέσσερα χρόνια και βάλε στην εξουσία. Ήδη πλησιάζουν (τον Μάιο του '23), τα δεκατρία χρόνια που κράτησε η περίοδος Blair - Brown ('97 - '10).

Είναι σημαντικό κατόρθωμα και δεν νομίζω να είναι πολλά κόμματα στην Ευρώπη που να το έχουν καταφέρει πρόσφατα. Βέβαια η περίοδος Thatcher - Major, από το '79 έως το '97, ήταν μεγαλύτερη, κράτησε δεκαοκτώ χρόνια αλλά άλλες εποχές ήταν τότε. Κάποια στιγμή θα έρθουν και άλλοι, οι Εργατικοί, είναι αναπόφευκτο. Το ζητούμενο είναι να μην υποστούν σαρωτική ήττα, όταν την υποστούν, ώστε να μπορέσουν γρήγορα να ανακάμψουν και να έρθουν ξανά στην εξουσία.

Δήμος