Πρόγραμμα ανταλλαγής

Διαμεσολάβηση ομογενών

Κάποιοι αναγνώστες έχουν δυσκολία να αντιληφθούν το πρόγραμμα ανταλλαγής περιουσιών. Θα είναι συμπληρωματικό του προγράμματος εθελούσιας ανταλλαγής πληθυσμών. Αν κρίνουμε από τα αποτελέσματα των εκλογών του 2014, στην νοτιοανατολική Ουκρανία 6-8 στους 10 είναι ρωσόφιλοι. Στις περιοχές που συνορεύουν με την Ρωσία είναι 9 στους 10.

Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει στην βορειοδυτική Ουκρανία. Στο μεγαλύτερο μέρος της 6-8 στους 10 είναι ευρώδουλοι και στις περιοχές κοντά στην Πολωνία το ποσοστό ανεβαίνει 9 στους 10. Πολλοί Ουκρανοί δεν φεύγουν γιατί δεν θέλουν να αφήσουν τις περιουσίες τους. Αν όμως μπορούσαν να αποκτήσουν αντίστοιχες περιουσίες σε ένα άλλο μέρος της Ουκρανίας δεν θα τους πείραζε τόσο πολύ.

Και με το που μένουν δεν καταφέρνουν τίποτα οι άμαχοι. Δεν προστατεύουν τις περιουσίες τους όταν βρίσκονται σε καταφύγια. Έχει νόημα να μείνουν μόνο όσοι είναι έτοιμοι να πολεμήσουν, αν και αυτό αποτελεί μάταιη θυσία. Οι Ρώσοι αργά ή γρήγορα θα επικρατήσουν γιατί έχουν συντριπτική υπεροπλία. Επιπλέον όσο περισσότερο αντιστέκονται, τόσο μεγαλύτερη είναι η καταστροφή στις περιουσίες τους.

Σε ένα χωράφι δεν είναι μεγάλη η καταστροφή που μπορεί να προκληθεί από μια οβίδα ή έναν πύραυλο. Το πολύ-πολύ να καταστραφούν δέντρα ή άλλες καλλιέργειες. Η αξία όμως του χωραφιού παραμένει ίδια. Ένα κτίριο όμως δηλαδή διαμερίσματα και γραφεία μπορούν να καταστραφούν ολοσχερώς από πυραύλους ή οβίδες. Επιπλέον καταστρέφονται δρόμοι, γέφυρες και άλλες υποδομές που θα κάνουν πολύ δύσκολη την επόμενη μέρα.

Ας υποθέσουμε πως γίνεται πρόγραμμα ανταλλαγής πληθυσμών. Αυτό δεν σημαίνει πως θα ξεκινήσουν καραβάνια προσφύγων όπως γινόταν τα παλιά τα χρόνια. Απλά θα γίνει διευκόλυνση όσων θέλουν να εγκατασταθούν σε μία άλλη περιοχή της Ουκρανίας, μετά το τέλος των εχθροπραξιών. Και στην βορειοδυτική Ουκρανία θα είναι ρωσόφιλοι που θα θέλουν να μετακομίσουν στην νοτιοανατολική αλλά και το αντίστροφο δηλαδή ευρώδουλοι που θα θέλουν να μετακομίσουν από την νοτιοανατολική στην βορειοδυτική.

Είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν κάποιοι που θα θέλουν να ανταλλάξουν τα σπίτια τους ή τα χωράφια τους. Έτσι πρέπει να γίνει μέσω αγοροπωλησιών. Μια αγοροπωλησία ακινήτου έχει δύο πλευρές, τον αγοραστή και τον πωλητή. Δεν μπορεί να γίνει πώληση αν δεν βρεθεί αγοραστής. Ας πούμε πως κάποιος ευρώδουλος Ουκρανός της νοτιοανατολικής Ουκρανίας βρίσκει ένα διαμέρισμα (ή μονοκατοικία) στην βορειοδυτική να αγοράσει από έναν ρωσόφιλο.

Αν δεν έχει αρκετά χρήματα στην άκρη δεν θα μπορέσει να το αγοράσει. Ας πούμε πως βρίσκει έναν άλλο ρωσόφιλο της βορειοδυτικής Ουκρανίας που θέλει να αγοράσει το δικό του διαμέρισμα στην νοτιοανατολική. Αν και αυτός δεν έχει αρκετά χρήματα στην άκρη δεν θα μπορέσει να το αγοράσει ώστε να δώσει τα χρήματα στον ευρώδουλο και να αποκτήσει την απαιτούμενη ρευστότητα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν τόσα χρήματα στην άκρη ώστε να μπορούν να αγοράσουν ένα διαμέρισμα. Επομένως εδώ χρειάζεται να βοηθηθεί η ρευστότητα από τράπεζες ή το κράτος. Δηλαδή να δώσουν ένα δάνειο στον ευρώδουλο με εγγύηση το διαμέρισμα του στην νοτιοανατολική Ουκρανία ώστε να μπορέσει να αγοράσει το διαμέρισμα του πρώτου ρωσόφιλου. Εναλλακτικά θα μπορούσε να δοθεί μόνο εγγύηση πληρωμής του ακινήτου αλλά είναι προτιμότερο το δάνειο. 

Επίσης να δώσουν ένα δάνειο στον δεύτερο ρωσόφιλο για να αγοράσει το διαμέρισμα του ευρώδουλου ώστε αυτός να εξοφλήσει το δάνειο. Ο δεύτερος ρωσόφιλος θα εξοφλήσει το δάνειο όταν θα πουλήσει το δικό του διαμέρισμα. Ενδεχομένως κάποιοι να μην έχουν περιουσία και να το εξοφλούν σιγά σιγά όπως γίνεται κανονικά με τα στεγαστικά δάνεια.

Ο πρώτος ρωσόφιλος θα έχει πάρει χρήματα από τον ευρώδουλο και με αυτά θα μπορέσει να αγοράσει ένα άλλο διαμέρισμα στην νοτιοανατολική Ουκρανία από έναν άλλο ευρώδουλο που θέλει να μετακομίσει. Μπορεί να μην είναι διαμέρισμα αλλά γραφείο ή χωράφι. Η ακίνητη περιουσία δεν μεταφέρεται, μόνο πωλείται ή αγοράζεται.

Στην συμφωνία θα πρέπει να περιληφθεί και μη παρεμπόδιση της μεταφοράς κινητής περιουσίας με πάγωμα ή κατάσχεση καταθέσεων. Στις περιοχές που καταλαμβάνουν οι Ρώσοι, οι τράπεζες θα περιέλθουν υπό τον έλεγχο τους. Μάλλον θα καταλάβουν πολλές μεγάλες πόλεις σε πρώτη φάση και μετά θα «χαρίσουν» την βορειοδυτική Ουκρανία στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων.

Αν η μάχη ήταν αμφίρροπη, καλά θα έκαναν οι Ουκρανοί να αντισταθούν με όλες τους τις δυνάμεις. Όμως δεν έχουν καμία απολύτως ελπίδα. Το ερώτημα δεν είναι το αν οι Ρώσοι θα καταλάβουν ό,τι θέλουν αλλά το πότε. Όσο πιο γρήγορα τελειώσουν οι εχθροπραξίες, τόσο πιο γρήγορα θα συνεχίσουν τις ζωές τους στον κανονικό ρυθμό.

Βέβαια θα χρειαστεί ανοικοδόμηση. Όσοι βρίσκονται στην σωστή πλευρά, οι ευρώδουλοι στην βορειοδυτική και οι ρωσόφιλοι στην νοτιοανατολική δεν θα χρειαστεί να μετακομίσουν. Οι υπόλοιποι θα το κάνουν με την άνεση τους, όταν είναι έτοιμοι. Γιατί να χάσουν τζάμπα την ζωή τους; Ακόμα και να μην χάσουν την ζωή τους γιατί να χάσουν τζάμπα τις περιουσίες τους;  

Δημήτριος