Ποιος κάνει για δύσκολα;
Ποιος κάνει για δύσκολα;
Όπως το Μετρό της Αθήνας το πληρώνουν οι χρήστες, έτσι και το κόστος των κατοικιών στην Τουρκία, θα το πληρώσουν αυτοί που θα μένουν μέσα, ως ενοίκιο ή δόση δανείου. Υπάρχει όμως και μια διαφορά. Οι χρήστες του Μετρό δεν μπορούν να αγοράσουν ένα κομμάτι του Μετρό ενώ αντίθετα στην Τουρκία και παντού μπορούν να αγοράσουν κατοικίες. Επίσης στις κατοικίες έχουν αποκλειστική χρήση ενώ στο Μετρό είναι κοινή η χρήση.
Όταν πωλείται ένα διαμέρισμα μετά την κατασκευή, ο κατασκευαστής καλύπτει άμεσα το κόστος του και έχει κάποιο κέρδος. Τουλάχιστον αυτός είναι ο σκοπός, να αποκομίσει κάποιο κέρδος, αν και δεν επιτυγχάνεται πάντα. Αν δεν πουληθεί, τότε είναι σαν μιας μορφής επένδυση. Πέρα από ιδιώτες που αγοράζουν κατοικίες για εκμετάλλευση, υπάρχουν αμοιβαία κεφάλαια και εταιρείες εκμετάλλευσης ακινήτων που επενδύουν σε ακίνητα.
Κάποιες κατασκευαστικές ασχολούνται επίσης με την εκμετάλλευση ακινήτων. Μπορεί να το κάνει άλλη εταιρεία του ίδιου ομίλου. Επομένως, εκτός της περίπτωσης να αγοράσει κάποιος την κατοικία για να μένει ο ίδιος, μπορεί να την αγοράσει ιδιώτης επενδυτής για εκμετάλλευση, αμοιβαία κεφάλαια ακινήτων, εταιρεία εκμετάλλευσης ακινήτων κλπ. Όλων το ζητούμενο είναι να υπάρχει ικανοποιητική απόδοση.
Για να πουληθεί μια κατοικία σε κάποιον που θα μένει μέσα, χρειάζεται να δημιουργηθεί μια κατηγορία δανείων για σεισμοπαθείς. Ενδεχομένως να έχουν μακρά διάρκεια, επιδότηση τόκου και κρατική εγγύηση. Ο Ερντογάν θα βρει την καλύτερη λύση. Εδώ, σε αυτή την παλιοχώρα, όπως την κατάντησαν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, η καλύτερη λύση είναι μπροστά στα μάτια τους και αυτοί επιλέγουν την χειρότερη. Όλα είναι στραβά και ανάποδα. Χρειάζεται επειγόντως να ανέβουν νέα πρόσωπα στην διακυβέρνηση, να τα σαρώσουν όλα τα στραβά και να τα ισιώσουν.
Πριν τον σεισμό, υπήρχε κατασκευή κατοικιών στην Τουρκία, για να καλύψει τις ανάγκες. Ο σεισμός είχε ως αποτέλεσμα, να μείνουν δεκάδες χιλιάδες άστεγοι. Κάποιες εκτιμήσεις φθάνουν ακόμη και το ένα εκατομμύριο άστεγους. Αν υποθέσουμε πως τέσσερις μένουν σε ένα διαμέρισμα, τότε χρειάζονται διακόσιες πενήντα χιλιάδες κατοικίες. Αν γινόταν οικοδομική δραστηριότητα τέτοιου μεγέθους, πριν τον σεισμό, απλά θα ξέμεναν ξενοίκιαστα και απούλητα.
Αν η τουρκική κυβέρνηση, προσελκύσει κατασκευαστικές από όλο τον κόσμο, πιστεύω πως μπορούν να οικοδομηθούν δεκάδες χιλιάδες κατοικίες. Είναι δυνατό να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση οι κατασκευαστικές από την χώρα τους, αν δεν έχουν δικά τους κεφάλαια να διαθέσουν. Όταν λέω από όλο τον κόσμο δεν εννοώ πως θα έρθουν από όλες τις 195 χώρες που υπάρχουν στην υφήλιο. Ευνόητο είναι πως ευκολότερα θα δραστηριοποιηθούν κατασκευαστικές της ευρύτερης περιοχής Βαλκανίων, Ανατολικής Μεσογείου, Μαύρης Θάλασσας. Αν χρειαστεί όμως μπορούν να έρθουν και από πιο μακριά. Ίσως ο σεισμός της Τουρκίας να βοηθήσει και τον ελληνικό κατασκευαστικό κλάδο. Σημειωτέον, μετά έχει σειρά η ανοικοδόμηση Ουκρανίας.
Υπάρχουν κάποιες λεπτομέρειες που πιστεύω πως θα λυθούν. Σωστά παρατήρησε κάποιος αναγνώστης πως χρειάζονται και μηχανήματα. Θα πρέπει να μεταφερθούν από άλλες περιοχές της Τουρκίας και από άλλες χώρες γιατί πιθανώς της περιοχής δεν θα επαρκούν. Είναι ευκολότερο να μεταφερθούν από τις πιο κοντινές χώρες και είναι ένας λόγος να προτιμηθούν κατασκευαστικές γειτονικών χωρών.
Αν ισχύει ό,τι και στην Ελλάδα, οι ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων στις πολυκατοικίες που κατέρρευσαν, έχουν ποσοστό επί του οικοπέδου. Αν το σημείο ή η περιοχή κριθούν ακατάλληλα, πιθανώς μπορεί να γίνει ανταλλαγή με δημόσια γη κάπου αλλού. Επίσης κάποιοι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων ίσως να μην ενδιαφέρονται να αποκτήσουν νέο διαμέρισμα. Θα πρέπει να υπάρχει κάποια πρόβλεψη ώστε να αποζημιωθούν για το ποσοστό του οικοπέδου που έχουν.
Δεν υποστήριξα ποτέ πως το όλο εγχείρημα είναι εύκολο, απλά πως δεν είναι ακατόρθωτο. Είναι δύσκολο ή πολύ δύσκολο αλλά εφικτό. Ίσως είναι πιο δύσκολο από την συνολική διαχείριση των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα, πριν, κατά την διάρκεια και μετά. Το κόστος των Ολυμπιακών Αγώνων έχει υπολογιστεί σε 8,5 δις ενώ το κόστος της ανοικοδόμησης της Τουρκίας υπολογίσθηκε δεκαπλάσιο.
Ένα ερώτημα είναι τι έξοδα περιλαμβάνει το καθένα. Κάποιοι ισχυρίζονται πως το κόστος για την Τουρκία είναι δυσβάστακτο γιατί προσεγγίζει το 10% του ΑΕΠ. Αυτά όμως τελικά δεν θα τα πληρώσει το κράτος, για τις κατοικίες. Το ίδιο θα συμβεί, αν οι δρόμοι έχουν διόδια ή αν με κάποιο τρόπο το πληρώνει ο χρήστης - καταναλωτής όπως ηλεκτροδότηση και ύδρευση - αποχέτευση.
Πάραυτα είναι σίγουρα ένα δύσκολο έως πολύ δύσκολο εγχείρημα. Επομένως το ερώτημα που θα πρέπει να απαντήσουν οι Τούρκοι ψηφοφόροι είναι ποιος κάνει για τα δύσκολα. Ή αντιστρόφως, ο Ερντογάν (ή κάποιος αντίπαλος του) θα πρέπει να πείσει τους ψηφοφόρους πως είναι άνθρωπος δύσκολων αποστολών. Εδώ στην Ελλάδα, οι κυβερνώντες δεν κάνουν ούτε για τα δύσκολα ούτε για τα εύκολα. Χρειάζεται να αντικατασταθεί η σαπίλα από νέα πρόσωπα.
Παύλος